Nobel initiatief voor gedupeerde venten
Het is weer zover: herfst. Wanneer de trieste bomen hun afgestorven bladeren van zich afschudden en giftige paddestoelen aan hun schimmelende wortels knabbelen. Wanneer onophoudelijke gietende regen knaagt aan je humeur en onverwoestbaar geachte liefdesrelaties even snel afspringen als beginnende winterdepressies opdoemen. Rotherfst, verdorie. Maar wel hét uitgelezen moment om met wat levenswijsheid op de proppen te komen, dacht uitgeverij Contact.
Dus stortte de uitgever zich op het – mannelijke – lezerspubliek en bracht het ‘Lessen van mijn ex’ uit, een bundel literaire fragmenten over stukgelopen relaties en wat venten daaruit kunnen leren. Want ‘nooit, nóóit zullen mannen de vrouw werkelijk begrijpen’, lezen we op de achterkaft. Duidelijk geschreven door een kenner, of op zijn minst door iemand die zijn burgerlijke staat net zag veranderen in ‘ongehuwd’. Afin, wij vinden het een nobel initiatief van de uitgeverij om ons, ongecultiveerde venten, een spiegel voor te schotelen en dat onbegrijpelijk wezen ofte dé vrouw te leren kennen.
Vijftien literaire overpeinzingen
Die spiegel bestaat uit vijftien literaire overpeinzingen van auteurs over het einde van hun verhouding. Oscar van den Boogaard bijt optimistisch de spits af met een verhaal over een man die vrouwlief definitief verlaat – om vijf minuten later weer in het echtelijke bed te kruipen. Les één: ex-geliefden bestaan niet, je bent geliefde of je bent het niet. Hetzelfde in Joost Zwagermans ‘Vals licht’: je kan vozen zoveel je wil met je nieuwe lief maar als puntje bij paaltje komt, blijkt de ex baas over je gevoelens. Tot zover les twee.
Rogi Wieg doceert les drie: verschil in godsdienst en aanpassingsmoeilijkheden maken een relatie er niet makkelijker op. De leraar in L.H. Wieners ‘De meisjes van 6 Gym Alfa’ balanceert dan weer op het randje van het pedofiele maar roept de vetzakkerij van Lord Byron in als excuus. Aha. Terwijl de bedrogen geliefde in Geerten Meijsings ‘Siciliaanse vespers’ dan weer moet toezien dat zijn beste vriend is gaan lopen met zijn madame. Levenswijsheid bij de vleet dus, allemaal uit het leven gegrepen. Ook auteurs als Tom Lanoye (‘Spek en bonen’) en – uiteraard – Herman Brusselmans (‘De droogte’) passeren de losersrevue en blikken, elk op hun eigen meesterlijke manier, terug op hun fictieve ervaringen met hun exen.
Het leven zoals het is: de liefde
Een nieuwe variant dus van ‘Het leven zoals het is: de liefde’ en hoe die te overleven. Dat betekent: aanbevolen lectuur voor mannen die vrouwlief nét keihard de voordeur hebben horen dichtvlammen, de koffer in de hand. Al is het maar om hen te doen beseffen dat zij niet alleen zijn. Ook leuk is natuurlijk dat de bundel je toelaat nieuwe Nederlandstalige auteurs te ontdekken. Zo voegden wij maar al te graag Kees van Beijnum (‘De oesters van Nam Kee’) en Peter Drehmanns (‘Betalingsachterstand’) toe aan ons boekenlijstje in ons Moleskine-notitieboekje.
Maar dan heb je de voordelen wel gehad. Want hoe je het ook draait of keert, een dergelijke bundel blíjft niet meer dan wat copy-paste-geneuzel in de laatste publicaties van de uitgeverij. Uitstekend promomateriaal, maar we twijfelen eraan of er wel een gedegen publiek voor bestaat. Wie niet zo te vinden is voor dikke turven en liever flaneert langs luchtige fragmentjes, zal zich hier wellicht mee amuseren. Wie zich echter bestempelt als literaire meerwaardezoeker blijft wat op zijn honger zitten. Fragmenten blijven eenmaal fragmenten en missen de magische charme van goedgeschreven boeken die een entiteit op zich vormen. Maar ach, is dat bij exen uiteindelijk niet ook een beetje het geval?
Cédric Raskin
Voor Cutting Edge