In Alabama is het illegaal om een nepsnor te dragen die gelach in de kerk veroorzaakt. Winston Churchill en Franklin D. Roosevelt hadden stiekem een tatoeage en Mussolini was de trotse bezitter van een Prince Albert-eikelpiercing. De neus van Michael Jackson heeft officieel slechts twee, maar in de praktijk een dikke dertig neuscorrecties ondergaan. En iemand die vijfenzeventig jaar is, heeft in zijn leven gemiddeld zo’n 45.260 schaamhaartjes verloren. Of nog: de hele wereldbevolking verliest jaarlijks zo’n 2.190 miljard schaamhaartjes.
Je steekt er wat van op, van Desmond Morris’ ‘De naakte man’. Net als in zijn bestseller ‘De naakte aap’ uit 1967 neemt de sympathieke Engelse zoöloog de mens weer onder de loep, in al zijn naakte glorie. Zo onderzoekt hij nauwgezet alle biologische kenmerken van de mannelijke anatomie en de vele manieren waarop deze door lokale gebruiken en veranderingen in sociale trends zijn aangepast, onderdrukt of geaccentueerd. Dat levert tal van wetenschappelijke weetjes op, het ene al relevanter dan de andere, maar leuk zijn ze allemaal.
Naakte feiten
De langste neus ooit was negentien centimeter lang – eat this, Cleopatra! -, de zwaarste sumoworstelaar weegt 272 kilo en het wereldrecord voor baardlengte staat op 5,30 meter. Naast dergelijke naakte feiten krijgen we ook verhelderende inzichten over de anatomische bouw van het specifieke mannenlichaam. Dat de linkerteelbal bij negentig procent van de mannen lager hangt dan de rechter heeft een reden, jawel. En dacht je écht dat de zogenaamd rudimentaire mannelijke tepel een foutje van de evolutie was? De geschiedenis heeft immers ook al zogende vaders voortgebracht… Zo heeft darwinist Morris op (bijna) alle vragen een beargumenteerd antwoord klaar om de evolutieleer te verdedigen.
Ook interessant zijn de wetenschappelijke verklaringen voor tal van inmiddels ingeburgerde gebaren. Waarom geeuw je als je iemand ziet geeuwen, en waarom zweer je op je pink? Onderhoudend zijn Morris’ voorbeelden van universele handelingen en het verschil in interpretatie ervan. Doe je bijvoorbeeld het ‘hoornteken’ (gebalde vuist waarin duim en pink uitsteken) van de heavy-metalfans tegenover een man uit Sicilië, dan vreest die dat zijn vrouw vreemdgaat. En doet iemand in Groot-Brittannië je het peace-teken, maar dan met zijn handpalm naar zich toe gekeerd, moet je vooral niet beleefd teruglachen. Want het ‘in your ass’-teken is doorgaans niet erg vriendelijk bedoeld.
Af van vooroordelen
Het is vooral Morris’ verdienste zoveel biologische kennis samen te brengen en te vertalen naar een sappig, pittig geschreven en uiterst leesbare studie. En het helpt ook om een paar vooroordelen voorgoed de wereld uit te helpen. Nee, dames, een bierbuik heeft helemaal niets te maken met te veel bier drinken. Wel met de vaak ongezonde en weinig sportieve levenswijze die met het boemelen gepaard gaat. We halen onze pintjes voortaan dus zélf wel uit de koelkast.
Met ‘De naakte man’ is Morris niet aan zijn proefstuk toe. Enkele jaren geleden schreef de deugniet ‘De naakte vrouw’, waarin hij het mysterieuze wezen aka de vrouw van top tot teen bescheef. Echt origineel is de formule van dit boek dus niet: op hoofdstukken als ‘de penis’ en ‘de testikels’ na is de structuur zowat identiek. Maar Morris’ erudiete pen gedrenkt in humoristische en licht ironische inkt maakt ook deze lectuur weer tot een leerrijke en hoogst vermakelijke biologieles. In feministisch getinte tijden waar zelfs de oprichting van een Man Liberation Front nodig geacht wordt, kunnen we dan ook met fierheid zeggen: proud to be a man.
Cédric Raskin
Voor Cutting Edge